Segment Opakowań Giętkich - Raport Zintegrowany Grupa KĘTY 2022

Charakterystyka produkcji oraz główne aktywa

Segment Opakowań Giętkich reprezentowany jest przez spółkę wiodącą – Alupol Packaging S.A. w Tychach i jej spółki zależne – Alupol Packaging Kęty oraz Alupol Films. Segment jest liderem w produkcji giętkich materiałów opakowaniowych w Polsce z udziałem rynkowym szacowanym na blisko 20% oraz liczącym się producentem opakowań w Europie. SOG jest jednocześnie największym polskim producentem recyklingowalnych folii polipropylenowych, ze zdolnościami produkcyjnymi na poziomie 60 – 80 tys. ton rocznie i ok. 6% udziałem w rynku folii BOPP w Europie.

Produkowane przez Segment opakowania dedykowane są głównie dla segmentu żywności typu instant, ale znaczącymi odbiorcami są także branże: cukiernicza, tłuszczowa, mleczarska, mięsna, farmaceutyczna i chemiczna. Z kolei głównymi odbiorcami folii polipropylenowych są przede wszystkim europejskie firmy działające w branżach: drukarskiej, kwiatowej, tekstylnej, pasmanteryjnej czy taśm samoprzylepnych – Sylvaphane Holland B.V., Delo, Laszlopack, Perfon, Saba, Dalpo. Folie polipropylenowe są materiałem recyklingowalnym, co jest istotne w kontekście realizacji celów prośrodowiskowych, polegających na wymianie opakowań klasycznych – wielomateriałowych, na takie, które spełniają założenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Biorąc pod uwagę skalę produkcji, zarówno folii polipropylenowych jak i zrównoważonych, bardziej jednorodnych laminatów opakowaniowych, produkty recyklingowalne stanowią już blisko 90% wytwarzanego wolumenu. Wytwarzane w zakładzie w Oświęcimiu folie są bowiem częściowo wykorzystywane i uszlachetniane (druk, laminacja, cięcie) przez spółki: Alupol Packaging S.A. i Alupol Packaging Kęty Sp. z o.o.

Rafał Lechowicz

Prezes Alupol Packaging S.A.

Segment Opakowań Giętkich, osiągając przychody na poziomie 1 517 mln zł (+30% r/r), w tym 836 mln zł przychodów ze sprzedaży zagranicznej (+34% r/r), umocnił swoją pozycję wśród największych producentów folii BOPP oraz opakowań giętkich w Europie. Uruchomiona na przełomie 2016 i 2017 roku inwestycja w produkcję folii BOPP okazała się niezwykle trafną i dobrze zrealizowaną. Umożliwiła zdobycie w krótkim czasie ok. 6% europejskiego rynku folii BOPP, a udział jej sprzedaży w całym koszyku produktowym SOG wyniósł blisko 50%.

Zakład w Tychach

Zakład w Oświęcimiu

Długookresowa strategia dla SOG przygotowana została w okresie bardzo istotnych zmian na rynku opakowań, w którym oczekiwania zmieniały się bardzo dynamicznie w wyniku presji prośrodowiskowych, kosztowych, bezpieczeństwa żywności, a także związanych z nimi zmian legislacyjnych. Dążenie do zrównoważonego rozwoju wymusza konieczność opracowywania i wprowadzania na rynek nowych konfiguracji laminatów – monostruktur, charakteryzujących się mniejszą wagą i większą jednorodnością materiałową. Pomimo obserwowanej presji na opakowania z tworzyw sztucznych oraz zastępowania ich tam, gdzie to możliwe, opakowaniami na bazie uszlachetnionego papieru, ich pozycja wydaje się być niezagrożona. Opakowania giętkie na bazie folii z tworzyw sztucznych, jak żadne inne, doskonale zabezpieczają pakowaną w nie żywność, wydłużając jednocześnie jej termin przydatności do spożycia, co ostatecznie zapobiega jej marnotrawstwu.

W roku 2022 branża opakowań pozostawała, podobnie jak w latach wcześniejszych, pod silnym wpływem trendów ekologicznych, występujących w całej światowej gospodarce. Pomimo braku jednoznacznych przepisów i wytycznych definiujących zrównoważone opakowania, SOG koncentrował się na zgodnych z rynkowymi trendami działaniach, tj. udoskonalaniu (cieńsze struktury, bardziej jednorodny materiał oraz mniejszy stopień zadrukowania) produkowanych laminatów, tak aby w dalszym ciągu gwarantowały bezpieczeństwo pakowanych w nie produktów. Jest to dynamiczny proces zastępowania klasycznych laminatów wielomateriałowych, opakowaniami na bazie uszlachetnionego papieru oraz jednorodnymi strukturami opartymi na foliach polipropylenowych i polietylenowych. Intensywne prace nad opracowaniem rozwiązań bardziej neutralnych dla środowiska niż obecnie stosowane i ich wdrażanie u klientów związane jest dodatkowo z wykonywaniem wielu testów wynikających z konieczności dostosowywania linii pakujących do specyfiki nowych laminatów. Dzięki dokonanym w ostatnich latach inwestycjom, SOG jako lider rynku materiałów opakowaniowych na rynku Środkowoeuropejskim, posiada optymalnie skomponowany park maszynowy w stosunku do oczekiwań klientów. Inwestycje poczynione w ostatnim czasie, w zakresie przetwórstwa tworzyw sztucznych (produkcja recyklingowalnych folii polipropylenowych i polietylenowych, w tym wysokobarierowych), w połączeniu z dalszym rozwijaniem technologii uszlachetniania papieru, pozwalają na konsekwentne umacnianie pozycji SOG na rynku.

Ze względu na wzrost zasobności oraz oczekiwań społeczeństwa, które pociągają za sobą wprowadzanie na rynek coraz bardziej przetworzonej i łatwej w przygotowaniu żywności, branża opakowań w Polsce rozwija się w sposób dynamiczny. Przyczynia się do tego obecność na naszym rynku wszystkich największych koncernów międzynarodowych, takich jak: Amcor, Mondi, Constantia, Huhtamaki, Schur Flexibles, Walki Group, Wipak czy Südpack, a także bardzo wielu małych i średnich firm o rodowodzie krajowym – KB Folie, Drukpol, Supravis Group, Marpol, Ergis, Bogucki Folie. Dodatkowo, w ostatnim czasie na europejskim rynku opakowań coraz bardziej aktywni stają się dostawcy z Turcji, Egiptu, Arabii Saudyjskiej, którzy wykorzystując tańsze surowce i energię, wprowadzają produkty w bardzo niskich cenach. Tak duża liczba podmiotów konkurujących ze sobą, a także występująca nadpodaż mocy produkcyjnych w branży, wymusza coraz silniejszą walkę konkurencyjną. Zjawisko to w połączeniu z coraz powszechniejszym trendem wskazywania przez klientów konkretnych dostawców surowców, które muszą być użyte do produkowanych dla nich opakowań, skutkuje coraz większą presją na osiągane marże.

Segment wypracował w omawianym okresie rekordowe wyniki, osiągając przychody ze sprzedaży w wysokości 1 516 628 tys. zł. (wzrost o 30% r/r), w tym ze sprzedaży eksportowej w wysokości 835 844 tys. zł. (wzrost o 34% r/r). Wpływ na tak wysoką dynamikę miała głównie sytuacja na rynku surowców oraz zdarzenie nadzwyczajne, jakim był wybuch wojny w Ukrainie. Podmiotom, które miały zabezpieczony dostęp do surowców, w tym Segmentowi Opakowań Giętkich, zawirowania te umożliwiły osiągnięcie atrakcyjnych marż, głównie w obszarze produkcji folii BOPP. Ponadto dzięki wysokiej sprawności operacyjnej, sprzedaż eksportowa przekroczyła 55% całkowitych przychodów, co również przyczyniło się do umocnienia pozycji Segmentu na rynku europejskim. Największymi rynkami eksportowymi były kraje Europy Zachodniej, takie jak: Niemcy (20% sprzedaży eksportowej), Holandia (16% sprzedaży eksportowej), Włochy (11% sprzedaży eksportowej). Wśród głównych odbiorców opakowań giętkich, były zarówno największe koncerny międzynarodowe takie jak: Nestle, AB Foods, Upfield, McCormick, Dr. Oetker, Brüggen, Koninklijke Douwe Egberts, Aryzta, Orkla Foods, Perfetti van Melle, Lorenz, Danone jak i renomowane firmy regionalne, oferujące sieciom handlowym nie tylko produkty sygnowane swoim logiem, ale także te, produkowane pod ich markami własnymi. Należą do nich m.in.: Prymat, Maspex, Tarczyński, Mlekovita, Mokate, Foodcare, Bakalland, Animex, Serpol Cosmetics, Sokołów, Koral, Mlekpol, Woseba.

Branża opakowań w całej UE boryka się w ostatnich latach (pandemia, zerwane łańcuchy dostaw, konflikt zbrojny w Ukrainie) z wieloma problemami mającymi związek z ograniczoną dostępnością surowców. Kłopoty surowcowe wynikały przede wszystkim z przerw w łańcuchach dostaw oraz zwiększonego popytu, które to czynniki pociągały za sobą wzrost ich cen. Dotyczyły one praktycznie wszystkich surowców do produkcji opakowań dla przemysłu spożywczego – papierów, folii aluminiowej, granulatów polietylenowych czy EVOH. Relatywnie wysokie ceny surowców wynikały nie tylko z tytułu ograniczonej podaży, ale również z faktu konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z dostosowaniem się do nowych regulacji, w tym zmierzających do zmniejszenia ilości plastiku w środowisku oraz wdrażania modelu gospodarki obiegu zamkniętego. Segment korzysta z wielu źródeł zaopatrzenia w surowce. Folie aluminiowe i poliestrowe kupowane są głównie w krajach Dalekiego Wschodu, granulaty polietylenowe i polipropylenowe pochodzą z Bliskiego Wschodu, Azji a także Europy. Pozostałe surowce i materiały produkcyjne pozyskiwane są głównie od dostawców europejskich. Udział, żadnego z dostawców surowców, półproduktów i materiałów nie przekracza 10% całości zakupów realizowanych przez Segment.

Rok 2022 przejdzie do historii nie tylko za sprawą spektakularnych wyników finansowych, ale także, a może przede wszystkim, ze względu na fakt, iż wyraźnego przyspieszenia nabrało tempo zmian struktur opakowaniowych wprowadzanych na rynek. Struktury klasyczne produkowane z powodzeniem od kilkudziesięciu lat zaczęły być na dużą skalę zastępowane rozwiązaniami nowymi tzw. prośrodowiskowymi. W tym zakresie prowadzone były liczne projekty z klientami, dzięki którym wprowadzone zostały na rynek laminaty w nowych konfiguracjach – monostruktury, charakteryzujące się mniejszą wagą i większą jednorodnością materiałową, łatwe w recyklingu. Nowe rozwiązania w opakowaniach giętkich, opierają się głównie na wykorzystaniu w laminatach folii polipropylenowych i polietylenowych. Wdrażane są również nowe folie PPB^TM na bazie polipropylenu wykonane w technologii ekstruzji z rozdmuchem. Są one stosowane jako składnik jednorodnych laminatów dwuwarstwowych, gdzie drugą warstwę stanowi folia polipropylenowa BOPP wyprodukowana w Alupol Films w Oświęcimiu. Laminaty BOPP/PPB^TM posiadają bardzo dobre własności mechaniczne i barierowe. Mogą być stosowane do pakowania szerokiej gamy produktów takich jak: żywność typu instant, przyprawy, kawy, świeże mięso, wędliny, pieczywo, itp. Są to jednocześnie laminaty spełniające wytyczne „Europejskiej strategii na rzecz tworzyw sztucznych w obiegu zamkniętym”. Potwierdzeniem tego jest uzyskanie przez laminat OPP/PPB Certyfikatu Made for Recycling, udokumentowanego badaniami w niemieckim Instytucie Fraunhofer zgodnie z metodologią bifa Umweltinstitut GmbH. Równocześnie rozwijane są laminaty na bazie papieru, papieru uszlachetnionego lakierami termozgrzewalnymi, wysokobarierowymi, bądź cienkimi warstwami polimeru posiadającymi właściwości zgrzewalne i barierowe. Laminaty wykonywane wg nowych technologii poddawane są badaniom pod kątem możliwości recyklingu i również uzyskują pozytywne wyniki potwierdzane certyfikatami. Wszystkie proponowane rozwiązania gwarantują bezpieczeństwo żywnościowe i mogą być zadrukowane w technologii rotograwiurowej lub fleksograficznej. Właściwości folii PPB^TM i HBF9^TM pozwalają na zastąpienie istniejących na rynku laminatów 3, 4, 5-warstwowych zawierających w swojej strukturze aluminium, tworzywo sztuczne i papier, laminatami 2 lub 3-warstwowymi, charakteryzującymi się niższą gramaturą i bardziej jednorodną budową. Są to więc laminaty mniej materiałochłonne niż stosowane dotychczas, co przyczynia się w znacznym stopniu do zredukowania ilości tworzyw sztucznych wprowadzanych na rynek i zmniejszenia ich wpływu na środowisko naturalne.

Zgodnie ze Strategią 2021 – 2025 inwestycje Segmentu w okresie strategii będą ograniczały się do utrzymania potencjału produkcyjnego na wysokim poziomie. W 2022 roku całość nakładów dotyczyła tego typu projektów.